Award

Ik ben meer dan mijn kassaticket Award

Welk initiatief maakt gezonde voeding makkelijk en aantrekkelijk voor kinderen en jongeren? Rikolto, Test Aankoop, Gezinsbond, Fairtrade Belgium en Gezond Leven dagen de supermarkten uit voor de Ik ben meer dan mijn kassaticket Award.

Van de 7 inzendingen nomineerde onze jury uiteindelijk slechts 2 initiatieven voor de publieksstemming: “Superplus” van Delhaize en “De Pottenlikkers” van Colruyt Laagste Prijzen. Lees hieronder het oordeel van de jury. De stemming voor Award werd op 10 januari afgesloten. Op 19 februari maakten we de winnaar bekend met de lancering van de duurzaamheidsspecial van het nieuwe Gondola-magazine.

Dit waren de genomineerde initiatieven

Delhaize: Superplus

Delhaize: Superplus

Superplus is het nieuwe getrouwheidsprogramma dat gezonder eten ook letterlijk goedkoper maakt. Daarmee genieten klanten van kortingen tussen 5% en 15% op alle producten met Nutri-Score A en B. Concreet gaat het over meer dan 5.000 producten en alle groenten en fruit. Via recepten in het stripalbum 'De Magische Keuken', gemaakt in samenwerking met Disney, worden ook kinderen warm gemaakt om voor gezonde voeding te kiezen. Daarnaast wordt de samenstelling van de producten voortdurend herbekeken om de Nutri-Score te verbeteren.

Dankzij de Nutri-Score op producten en etiketten kunnen klanten en zelfs kinderen gemakkelijker producten met de meest interessante Nutri-Score kiezen. Door de korting die de klanten via het SuperPlus-programma krijgen, kunnen ouders gezondere producten kiezen voor hun kinderen en tegelijkertijd ook hun budget in balans houden. Delhaize nam het Nutri-Score-label ook op in de recepten van het kinderalbum 'De Magische Keuken', gemaakt in samenwerking met Disney.

Gaandeweg herbekijkt Delhaize ook de samenstelling van haar huismerkproducten om de Nutri-Scores stelselmatig te verbeteren. Zo schoof het volledige Delhaize-confituurassortiment van Nutri-Score D naar C door een aangepaste recept met meer vezels, minder suiker en meer fruit. De Delhaize-biocornflakes veranderden van Nutri-Score C naar A door het verminderen van het zoutgehalte van 1,75% naar 1%.

Gezondheid en koopkracht zijn de twee grootste bezorgdheden van de Belgen de laatste jaren. De coronacrisis heeft dat nog versterkt. Delhaize gelooft dat beter eten en betere levenskwaliteit samengaan. Mensen beter te doen eten, staat daarom een aantal jaren in de missie van het bedrijf. Beter, op vlak van gezondheid, van kwaliteit en dit tegen een faire prijs. Deze missie is de basis geweest van de lancering van Superplus.

De jury stipt aan dat enkel producten met nutri-Score A eten nog niet noodzakelijk resulteert in een evenwichtig voedingspatroon. Toch is de Nutri-Score een van de (weinige) strategieën die vanuit de overheid gepromoot worden naar retail en voedingsbedrijven om gezonde voeding zichtbaar te maken. Dit initiatief brengt deze strategie op een brede en geloofwaardige manier in de praktijk.

Voor het benaderen en betrekken van de doelgroep kinderen en jongeren liggen er volgens de jury nog veel onontgonnen kansen, die perfect passen binnen de positionering van Delhaize als gezinssupermarkt.

Nu is het initiatief volledig gefocust op het gezondheidsaspect van duurzaamheid. De jury is benieuwd hoe het team van Delhaize ook andere aspecten van duurzaamheid zou integreren in het concept van de Superplus-kortingskaart.

Colruyt Laagste Prijzen: De Pottenlikkers

Colruyt Laagste Prijzen: De Pottenlikkers

De Pottenlikkers is een samenwerking tussen Colruyt Laagste Prijzen en Studio 100 om via een educatief kookprogramma voor en door kinderen evenwichtige voeding te promoten bij kinderen. De samenwerking bestaat uit een televisieprogramma met bijhorende marketingacties in de winkel gericht op beleving en communicatie, zoals een receptenboek en een keukenschort. ‘De Pottenlikkers’ wil kinderen op een speelse en ongedwongen manier laten experimenteren en bijleren in de keuken en hen tot ambassadeurs van groenten en fruit maken, zowel voor hun leeftijdsgenoten als hun ouders.

‘De Pottenlikkers’ is een kookprogramma te zien op Studio 100 TV, YouTube en via de Studio 100 app. Alles draait rond evenwichtige voeding voor en door kinderen. Tijdens het programma gaan jonge chefs aan de slag om evenwichtige, eenvoudige en kindvriendelijke recepten klaar te maken met de hulp van hulpchefs Marie Verhulst (NL) of Nathalie Van Tongelen (FR). Colruyt Group Academy stelt zijn keukens open voor de opnames van het programma.

Het kookteam van Colruyt bedenkt de recepten, die vervolgens door voedingsdeskundigen onder de loep worden genomen zodat er een evenwichtig gerecht op tafel komt. De gerechten zijn eenvoudig en kindvriendelijk, zodat de kinderen ze thuis kunnen klaarmaken. Iedere aflevering wordt gevarieerd tussen hoofdgerecht, dessert, hapje, smoothie, tussendoortje …

Naast het kookprogramma, worden ook belevingscampagnes rond evenwichtige voeding gevoerd met telkens weer groenten en fruit en de jonge ambassadeurs centraal. Het gaat onder meer om een zomermagazine met leuke raadsel, spelletjes en experimenten; de verdeling van een keukenschort via de Colruyt-winkels; de publicatie van het kookboek ‘De Pottenlikkers’.

De jury meent dat er nog veel kansen liggen om, met respect voor de ethische regels rond marketing naar kinderen, ook in de winkel te sturen richting de gezonde en seizoensgebonden producten die aan bod komen in het programma. In combinatie met de educatieve aanpak van ‘De Pottenlikkers’, zou dat een solide basis voor gedragsverandering vormen.

Het initiatief leidde tot een rijke uitwisseling onder de juryleden. Daarbij kwamen mogelijkheden tot nieuwe concepten naar boven. Bijvoorbeeld een model naar analogie van het kinderland bij IKEA, waar je tijdens het winkelen je kinderen in de opvang kan achterlaten, waar ze spelenderwijs met gezonde voeding aan de slag gaan via de methodiek van ‘De Pottenlikkers’.

Download het integrale juryrapport

Hoe ging de jury te werk? Welke criteria werden gebruikt? Welke initiatieven werden niet genomineerd? Dat lees je in het uitgebreide rapport van onze experten.

Juryvermelding: Het meerkansenbrood van ALDI

Juryvermelding: Het meerkansenbrood van ALDI

De jury geeft nog een vermelding voor het “Meerkansenbrood” van ALDI. Dat initiatief zet de urgente problematiek van lege brooddozen in de kijker door de verkoop van een voedzaam meergranenbrood, gekoppeld aan een fondsenwervende actie voor het kinderarmoedefonds. Onder meer door het tijdelijke karakter van het initiatief, scoorde het echter onvoldoende. De jury moedigt ALDI daarom aan om haar sterke positionering bij alle inkomensgroepen aan te wenden om mee te werken aan structurele oplossingen voor deze problematiek.

De criteria

Welke supermarkten kunnen meedoen? En welke criteria gebruiken we om de ingediende initiatieven te beoordelen?

  • De inzender van het deelnamedossier dat het initiatief beschrijft, is een retailer die nationaal actief is in België.
  • Het ingezonden initiatief moet reeds bestaan. Het moet in uitrol zijn of op korte termijn uitgerold worden. Er moet al een aantoonbare impact zijn.
  • De inzending moet gaan om bovenwettelijke maatregelen die in supermarkten nog niet gangbaar is.
  • Het initiatief kan van toepassing zijn op een of meer van volgende aspecten: productassortiment, communicatie en aanbiedingen, winkelinrichting.

Beoordelingscriteria

Gezonde en duurzame voeding mainstreamen is makkelijker gezegd dan gedaan. Het vergt volgehouden innovatie en investeringen, alsook verankering in beleid. Daarom is dit ook een cruciaal criterium.

  • Is het initiatief verankerd in een breder bedrijfsbeleid?
  • Wordt er gedetailleerd gerapporteerd over de resultaten?
  • Heeft een initiatief een breed bereik doordat het een impact heeft op een belangrijk deel van het assortiment?
  • Wat is de commerciële impact? Leidt het tot meerverkoop van gezonde producten en/of minder verkoop van ongezonde producten?

Het initiatief heeft een beargumenteerbare, positieve impact op het aanbod gezonde voeding voor de doelgroep.

  • Maakt het initiatief het productaanbod - gericht op kinderen en jongeren - significant gezonder?
  • Maakt het initiatief de productsamenstelling van producten gericht op kinderen en jongeren significant gezonder.

Een aanbod vindt makkelijker ingang indien de financiële, fysieke en mentale inspanning voor de gebruiker, in dit geval ouders en kinderen/jongeren (tem. 18 jaar), laag is. Met andere woorden: in hoeverre bevordert de supermarkt de toegang tot gezonde voeding en gezond eetgedrag bij de doelgroep zonder dat er noemenswaardige extra inspanningen gevraagd worden?

  • Vinden kinderen, jongeren of hun ouders het initiatief aantrekkelijk en begrijpbaar (communicatiemateriaal, verpakkingen, promotiemateriaal, ..)?
  • Legt het initiatief geen significante financiële drempel? Zorgt het initiatief voor financiële voordelen (of nadelen) van de aankoop van (on)gezonde, (on)duurzame producten?
  • Vergt het initiatief weinig of geen fysieke en mentale inspanning van de consument om gezonder te consumeren?

Heeft het initiatief naast zijn gezondheidsimpact, een bijkomende beargumenteerbare, positieve impact op andere dimensies van duurzaamheid:

  • Ecologische duurzaamheid: vermindering van uitstoot van broeikasgassen, terugdringen van ecologische voetafdruk, verminderde water footprint, verminderd landgebruik, reductie van fossiele brandstoffen,...
  • Economische duurzaamheid: ketensamenwerking op lange termijn, verbetering van inkomens van producenten, prijsvormingsmechanismen die producenten meer stabiliteit bieden, transparantie in de keten,...
  • Sociale duurzaamheid: verbetering van de werkomstandigheden van werknemers in de keten, het respecteren van de mensenrechten bij toeleveranciers, het bestrijden van kinderarbeid, betere inclusie van kansengroepen, een verbetering van het dierenwelzijn,...

Hoe beter een project geïntegreerd is binnen een bedrijf, hoe groter de kans op positieve lange termijnsimpact en beïnvloeding van het regulier beleid van een bedrijf.

  • Is het een initiatief dat enkel door de CSR-afdeling getrokken wordt, of zijn ook andere, zoals de inkoop- en marketingafdeling betrokken?
  • Wordt het winkelpersoneel betrokken. Bijvoorbeeld: kan de winkelmedewerker het verhaal aan de klant navertellen? Zijn er opleidingen of infomomenten voorzien?

Betrokkenheid van de andere stakeholders zoals de toeleveranciers en de klanten (via participatie of transparante communicatie) is belangrijk om de gedragenheid en de effectiviteit van een initiatief te versterken. Daarom willen we peilen of en hoe er draagvlak gecreëerd wordt voor het initiatief bij de andere ketenactoren.

  • Worden stakeholders betrokken bij het uitwerken van het gezondheidsinitiatief (via panels, testgroepen, aandeelhouderschap,..)?
  • Hebben leveranciers inspraak, bijvoorbeeld, over welke nieuwe normen gekozen worden en hoe de keten daarop wordt ingericht?
  • Welke andere ketenactoren worden bij dit initiatief gestimuleerd om verdere stappen te zetten?

Kan men argumenteren of en waarom het bedrijf met dit initiatief “zijn nek uitsteekt” en zodoende leiderschap toont om de hele sector richting meer duurzaamheid te bewegen? Welke risico’s zijn/waren hieraan verbonden? Bijvoorbeeld een tijdelijke terugval van omzet.

De jury

Onze jury verzamelt mensen met een hart voor landbouw, voeding, retail, gezondheid en duurzaamheid, die vanuit een kritisch-constructieve houding de ingediende voorstellen zullen beoordelen. Uit de door de jury genomineerde voorstellen zal het publiek uiteindelijk de winnaar kiezen.

  • Loes Neven – Senior stafmedewerker gezonde voeding bij Vlaams Instituut Gezond Leven
  • Christophe Matthys – Professor humane voeding KU Leuven en wetenschappelijk coördinator van het competentiecentrum ‘Klinische voeding’ van UZ Leuven campussen.
  • Hendrik Slabbinck – Professor Marketing en onderzoeker aan het Be4Life onderzoekscentrum ter bevordering van duurzame consumptie van de UGent
  • Nicolas Lambert – Directeur bij Fairtrade Belgium
  • Martijn Martens – Retail analist Gondola Academy, specialist duurzaamheid en gezondheid
  • Chris Claes – Executive Director Rikolto International
  • Gwendolyn Maertens – Project Officer Food bij Test Aankoop
  • Nathalie De Cock – Project Officer Food bij Test Aankoop
  • Elke Valgaeren – Dienstchef studiedienst Gezinsbond
  • Thomas De Tombe – Journalist ‘voeding en gezondheid’ bij Knack Bodytalk, Eos Tracé en Mediquality

Tijdlijn

  1. September-oktober: Bekendmaking criteria en inzending initiatieven door retailers.
  2. November: Beoordeling door de jury.
  3. December: Bekendmaking van de jurynominaties. Start van de publieksstemming (t.e.m. 10 januari 2021).
  4. Februari: Bekendmaking winnaar van de publieksstemming i.s.m. Gondola.
Editie 2019

Editie 2019

In 2019 reikten we de eerste Ik ben meer dan mijn kassaticket Award uit tijdens het Personality of the Year event van retailmagazine Gondola. Uit 11 inzendingen van 5 supermarkten, nomineerde onze expertenjury 3 initiatieven die goed scoren op verschillende pijlers van duurzaamheid, die de duurzame keuze voor de consument makkelijker maken en een grote (potentiële) impact hebben op lange termijn.

Ontdek ze hier