Beste klant, geef jij ons advies?

In 2018 legden we samen met de organisaties achter Ik ben meer dan mijn kassaticket 8 vragen voor aan onze supermarkten in 8 columns. Vragen van gewone gezinnen die hun winkelkar het liefst van al zo gezond, eerlijk, verpakkingsarm, lokaal, seizoensgebonden en diervriendelijk willen vullen… maar daar lang niet altijd in slagen. “Beste supermarkt, kun je van duurzaam niet de makkelijkste keuze maken?” vroegen ze.

Uit de antwoorden van de supermarkten bleek dat ze op verschillende vlakken vaak meer doen dan hun klanten weten. Maar toch worstelen ook zij met de veelkoppige draak die duurzaamheid is. Want het aanbod verduurzamen is afwegingen maken en prioriteiten stellen. En finaal moet de klant meegaan.

Daarom draaiden we de rollen om. We vroegen supermarkten om een dilemma te formuleren waar zij gewrongen mee zitten. “Beste klant, geef jij mee advies?”

Knack Weekend legde de vraag voor aan de lezers… en daar kregen we heel wat reactie op. Een poging tot overzicht!

Vanessa suggereert om de “on the go”-producten in eigen meeneempotten van Delhaize te verkopen waar leeggoed op zit. Logistiek is het misschien een bijkomende factor, “maar het is extra goed voor de klantenbinding”. Het voorstel van Vanessa wordt overigens in heel wat andere reacties onderschreven.

Lisette ziet dan weer meer in composteerbare verpakkingen. Een domein dat in volle ontwikkeling is en waar een grote retailer als Delhaize misschien wel voor een cruciale impuls kan zorgen om innovaties op schaal te brengen.

Ook Irma en Leen zijn ervan overtuigd dat zulke winkels kunnen pionieren in het recycleren van producten en het reduceren van verpakkingen en (voedsel)afval. “Is meer in bulk aanbieden echt niet te combineren met versheid?”

Los van de concrete vraag van Delhaize, formuleren veel mensen ook hun ergernis over de vele apart verpakte producten, zoals individuele koekjes die nog eens apart verpakt zijn. Een vraag die in een eerdere column rond verpakking al uitgeplozen werd, maar die niet altijd makkelijk is op te lossen, zoals ook blijkt uit dit dilemma.

Hier weerklinkt vooral een vraag naar een heldere communicatie over wat de precieze meerwaarde is voor de klant, voor het dier, voor het milieu, enz. “Als ik lees dat een kip meer kweekdagen heeft dan een ander, weet ik ook nog steeds niet waarom dat een meerwaarde is.”

Maak het verschil zo zichtbaar mogelijk, suggereert Ange. “Doe een fotoactie waarbij de consument inzage krijgt van hoe jullie de prijs kunnen verantwoorden. Als je mij vraagt ‘wil je meer betalen voor je plofkip?’, dan zeg ik neen. Als je vraagt ‘Wil je meer betalen voor een kip die ik zie rondrennen en kip zijn?’, dan is het ja!”

“Waarom 4 soorten kippen?”, vraagt Eva zich af. “Ga voor één kip met het beste verhaal. Beter voor het dier, minder stress voor de klant.” Een radicaal voorstel? Misschien wel, maar je kan zo’n ‘move’ als bedrijf ook gebruiken om druk te zetten op je concurrenten: zij moeten zich dan verantwoorden waarom ze die andere kippen wel in de rekken houden. Het klinkt wellicht te simpel, maar uiteindelijk is dat wat er ook gebeurd is met de beweging naar MSC- en ASC-gelabelde vis. Als één supermarkt deze beweging maakte, hadden de anderen geen goed verhaal meer om dit ook niet te doen. Met resultaat.

In die optiek stelt Tina voor om met het 1-2-3-sterrenlabel te werken van “Beter Leven” voor dierenwelzijn. “In Nederland is dat al ruim verspreid”, weet ze. In België is Lidl hiermee al begonnen voor varkensvlees.

Toch maakt Kim ook een kritische kanttekening naar Colruyt toe. “Ligt de verantwoordelijkheid voor dit dilemma ook niet in je eigen business model? Je dwingt jezelf in deze situatie als je winkelconcept “de laagste prijs” is. Dat trek je klanten aan die vooral focussen op prijs.” Haar voorstel? “Ga voor het goedkoopste duurzame alternatief: ecologisch, maar ook naar de toeleveranciers toe.”

“Veel mensen voelen nog altijd veel schroom om met eigen zakjes en potten naar de winkel te gaan”, zegt Vanessa. “Gaan de mensen achter de kassa mij raar aankijken? Durf dus voluit reclame maken voor jullie keuzes met posters in de winkel en een uitnodiging in jullie brochures.”

Karolien merkt nog op dat het aanbieden van hippe herbruikbare zakjes die schroom als sneeuw voor de zon kunnen doen wegsmelten, zoals je ook zag bij de herbruikbare drinkflessen. Twee andere lezers merken op dat dit bij Delhaize en Bioplanet al gebeurt.

“Een extra motivatie kan zijn om mensen die dit doen extra Carrefour-punten te geven”, voegt Lisette toe. “Of door aan te kondigen dat je een donatie doet aan een goed doel voor elk vermeden plastic zakje.” Ook Kristien ziet een aantrekkelijke promo-actie: “doe die zakjes eenmalig cadeau of laat mensen ervoor sparen via een spaaractie”.

Andere mensen suggereren om alle zakjes betalend te maken. Bij de gewone plastic draagtassen aan de kassa toonde de ervaring al aan dat zelfs een minimaal bedrag, een groot effect kan hebben. Maar de consensus neigt toch meer naar belonen dan naar betalen of ‘straffen’. Door samen de strijd aan te gaan met overbodige verpakkingen, kan je een soort wij-gevoel creëren tussen klanten en hun supermarkt.

Toen we de vraag aan de supermarkten stelden om zelf een dilemma te formuleren voor hun klanten, wisten we niet wat we konden verwachten. Evenmin konden we voorspellen of die vragen constructieve reacties van de consument zou genereren.

We zijn dan ook blij verrast met de hoeveelheid antwoorden die er op korte tijd binnenkwamen, zowel op de facebookpagina’s waar het artikel werd gedeeld, als via onze mailbox. Soms korte, losse ideeën, dan weer langer uitgesponnen die veel breder gingen dan de specifieke dilemma’s.

In al die reacties lezen we een breedgedeelde bezorgdheid over de toekomst van boeren en boerinnen, veraf en dichtbij. Verder viel op dat de nutriscore voor gezondheid, de vraag doet groeien of zo’n soortgelijke score ook voor milieuprestaties kan.

En ja, er waren ook aanmoedigingen voor de initiatieven die supermarkten vandaag al nemen, met de vraag om die weg nog zichtbaarder te volgen.

Een laatste ding dat me opviel als simpele man? Bijna alle reacties kwamen van vrouwen. Nochtans leren de cijfers dat het lezerspubliek van Knack Weekend - waar de oproep verscheen - ongeveer evenveel vrouwen als mannen telt. Maar ik merk het wel vaker dat duurzame voeding en aanverwante thema’s zelden mannenharten beroeren. Ik begrijp dat, het heeft bij mij ook even geduurd. Zullen we in 2019 iets harder ons best voor doen voor meer mannelijke inbreng?

Tekst: Jelle Goossens, Communicatiemedewerker bij Rikolto (Vredeseilanden)

Laat hieronder aan je supermarkt weten dat je ook meer bent dan je kassaticket.

We gebruiken je gegevens enkel om je op de hoogte te houden van deze campagne. Je kan op elk moment uitschrijven.